Δωρεάν σίτιση / στέγαση και… πράσινα άλογα!

Στις 26 Αυγούστου, και ενώ οι περισσότεροι φοιτητές επέστρεφαν ακόμα από τις καλοκαιρινές διακοπές, καλέστηκε συνεδρίαση της Συγκλήτου του ΑΠΘ χωρίς όμως –για μια ακόμα φορά- να έχουν καλεστεί οι εκπρόσωποι των φοιτητικών συλλόγων. Σε αυτήν την συνεδρίαση οι αρχές του ΑΠΘ κάλεσαν σε ενημέρωση για το ζήτημα της υποχρηματοδότησης του πανεπιστημίου και παρουσίασαν ως λύση ανάγκης το κλείσιμο της Λέσχης. Παράλληλα επιχειρήθηκε να παρουσιαστεί η χορήγηση ενός γεύματος την ημέρα και οκτώ ποτών το μήνα σε καταστήματα της πόλης ως προσωρινή λύση και «επίτευγμα».

Όλα αυτά βέβαια δεν έπεσαν ως κεραυνός εν αιθρεία, αλλά αποτελούν το κερασάκι στην τούρτα μιας μακράς πορείας υποβάθμισης της Λέσχης και της δωρεάν σίτισης και στέγασης γενικότερα και από όλες τις πλευρές. Η Πανεπιστημιακή Φοιτητική Λέσχη υποχρηματοδοτείται συστηματικά εδώ και πάρα πολλά χρόνια, με αποτέλεσμα να αργεί να ξεκινήσει η λειτουργία της, να λειτουργεί το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου μόνο η κάτω λέσχη και να πέφτει συστηματικά η ποιότητα του φαγητού που προσφέρεται. Εκτός αυτών έχουν χειροτερεύσει κατά πολύ οι συνθήκες εργασίας των υπαλλήλων, οι οποίοι εργάζονται πια με συμβάσεις ορισμένου χρόνου ενώ ταυτόχρονα τους κατατρύχει συνεχώς η απειλή της απόλυσης, απειλή που έχει υλοποιηθεί ήδη αρκετές φορές. Σε όλα αυτά η «λύση» που προσφέρει η πρυτανεία είναι η κατάργηση του επιδόματος σίτισης και η αντικατάστασή του με σαλάμι και κονσέρβες!

Σε αυτά τα πλαίσια εντάσσεται και η απόφαση της Πανεπιστημιακής Φοιτητικής Λέσχης –η οποία ελέγχει και την λέσχη των εστιών- να επιβάλλει από πέρυσι αυστηρά κριτήρια για την σίτιση στις εστίες, με αποτέλεσμα πολλοί εστιακοί φοιτητές να μην δικαιούνται πλέον τα κουπόνια τα οποία είναι απαραίτητα για την σίτιση τους. Εμφανίστηκε λοιπόν το τραγελαφικό φαινόμενο κάποιοι να έχουν αρκετά χαμηλό εισόδημα για να δικαιούνται ένα δωμάτιο οκτώ τετραγωνικών στις εστίες, αλλά όχι αρκετά χαμηλό για να μπορούν να σιτίζονται στην λέσχη των εστιών!!! Έχει βέβαια προηγηθεί και εδώ μια συστηματική υποβάθμιση της ποιότητας, της ποσότητας και της ποικιλίας του φαγητού όπως και των συνθηκών εργασίας των νέων εργαζομένων που πια και αυτοί ως επί το πλείστον προσλαμβάνονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου.

Το θέμα της σίτισης δεν αποτελεί όμως ένα μεμονωμένο πρόβλημα, αλλά σχετίζεται άμεσα με το ζήτημα της στέγασης και τελικά εντάσσονται και τα δύο στο συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της δημόσιας και δωρεάν παιδείας, δικαίωμα που βρίσκεται στο στόχαστρο τόσο της τωρινής κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ όσο και της προηγούμενης της ΝΔ. Πάρα πολλοί βέβαια –διάφορων πρασινογαλανόμαυρων αποχρώσεων- θα βγουν να σου πουν ότι αυτά είναι τρία διαφορετικά προβλήματα που δεν σχετίζονται το ένα με το άλλο, ασχέτως τελικά τι άποψη θα βγάλουν ύστερα για το καθένα από αυτά τα «άσχετα» προβλήματα.

Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική. Και είναι διαφορετική πολύ απλά επειδή το δικαίωμα της δημόσιας και δωρεάν παιδείας (να μην χρειάζεται να πληρώνεις δίδακτρα στο πανεπιστήμιο μόνο σημαίνει αυτό για κάποιους) δεν λέει τίποτα σε κάποιον που δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να νοικιάσει έστω μια τρύπα και να συντηρήσει τον εαυτό του σε μια ξένη πόλη. Πάρα πολλές είναι οι περιπτώσεις παιδιών φτωχών οικογενειών που είτε σπούδασαν κάτι που δεν τους ενδιέφερε μόνο και μόνο επειδή αυτό «υπήρχε» στην περιοχή τους, είτε δεν σπούδασαν καθόλου παρ’ ότι το ήθελαν. Σε τέτοιες περιπτώσεις το δικαίωμα στην δημόσια και δωρεάν παιδεία μένει ευφημισμός και κενό γράμμα.
Εύλογα τίθεται βέβαια η εξής απορία: «για αυτές ακριβώς τις περιπτώσεις δεν υπάρχουν οι εστίες και η λέσχη;» Ακριβώς! Η Λέσχη όμως όπως προειπώθηκε οδεύει για κλείσιμο (δηλαδή ουσιαστικά ιδιωτικοποίηση πιθανόν μέσω αυτής της προσωρινής «λύσης» του γεύματος και των ποτών σε καταστήματα της πόλης) και οι εστίες δεν φτάνουν ούτε για δείγμα: Οι πέντε πανεπιστημιακές εστίες προσφέρουν μόλις 1740 κλίνες!!! Απειροελάχιστος αριθμός συγκριτικά με τον αριθμό των φοιτητών που σπουδάζει σε ΑΠΘ και ΠαΜακ. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εστίες Δ΄ και Ε΄ ήταν ξενοδοχεία που βρίσκονταν στην ιδιοκτησία του ΑΠΘ και έγιναν εστίες μόνο μετά την κατάληψή τους από το φοιτητικό κίνημα του ’94. Στην Ε΄ συγκεκριμένα επί μήνες δινόντουσαν μάχες με τις δυνάμεις καταστολής για την προάσπιση της κατάληψης.

Το συμπέρασμα είναι τελικά πως με την στέγαση αλλά και την σίτιση να είναι τραγικά ανεπαρκείς οι φοιτητές έχουν την επιλογή είτε να δουλέψουν καθυστερώντας τις σπουδές τους, είτε να επιβαρύνουν την οικογένειά τους, είτε να γυρίσουν σπίτι τους και να ξεχάσουν το όνειρο των σπουδών, ένα όνειρο που απ’ ότι φαίνεται κυβέρνηση, αντιπολίτευση και σύσσωμη η αστική τάξη το προορίζουν μόνο για λίγους και εκλεκτούς έχοντες και κατέχοντες, ενώ για το πόπολο –ακόμα και το πτυχιούχο πόπολο- προορίζουν τον εφιάλτη της ανεργίας, της ελαστικής και μερικής εργασίας, της επισφάλειας, της ανασφάλειας και της αγωνίας για επιβίωση.

Ακόμα και να καταφέρει κανείς να μπει σε μια εστία αυτό δεν σημαίνει ότι τέλειωσαν τα προβλήματά του. Θα έρθει αντιμέτωπος με την διευθυντική αυθαιρεσία και το Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας –στο οποίο υπάγονται οι εστίες- το οποίο παλεύει να επιβάλλει έναν κατάπτυστο εσωτερικό κανονισμό καταπίεσης και ελέγχου της προσωπικής ζωής. Φτάνει μόνο να ειπωθεί πως σύμφωνα με αυτόν των εσωτερικό κανονισμό «λειτουργίας» οι εστιακοί θα πρέπει να δηλώνουν στην διεύθυνση εάν θα λείψουν από το δωμάτιο πάνω από δύο μέρες και πού θα πάνε! Στις εστίες της Θεσσαλονίκης βέβαια ο εσωτερικός κανονισμός του ΕΙΝ έχει μείνει στα χαρτιά χάρη στους αγώνες του Συλλόγου Οικοτρόφων και του σχήματος Πρωτοβουλία Εστιών.

Ένα άλλο βίωμα των εστιακών είναι ότι η «δωρεάν σίτιση/στέγαση» τελικά ούτε τελείως δωρεάν είναι ούτε και προσφέρεται επ’ ίσοις όροις. Με την είσοδό του ο κάθε εστιακός πρέπει να καταθέσει μια εγγύηση (που δεν πρόκειται να ξαναδεί ποτέ) και του ζητείται ενοίκιο για την διαμονή του. Αυτό αποτελεί το –συμβολικό ακόμα- ποσό των 70 ευρώ το χρόνο για τους Έλληνες προπτυχιακούς, αλλά για τους αλλοδαπούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές τα πράγματα αλλάζουν. Εκεί το ενοίκιο κυμαίνεται από 70 μέχρι 120 ευρώ το μήνα (για την προαναφερθείσα τρύπα των 8m2) και οι πιέσεις για την καταβολή του είναι πολύ εντονότερες· έχει χρησιμοποιηθεί μέχρι και η απειλή της απέλασης από την χώρα. Σαν να μην έφταναν αυτά οι διευθύνσεις δίνουν με την πληρωμή του ενοικίου παράνομες αθεώρητες αποδείξεις που έχουν ξεμείνει στις αποθήκες από τον καιρό της χούντας. Ποιος ξέρει λοιπόν στην τελική πραγματικά που πάνε αυτά τα λεφτά;!; Αυτά βέβαια στην Θεσσαλονίκη, γιατί αλλού τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα ακόμα, με τις διευθύνσεις να ζητάνε κανονικά –και όχι «συμβολικά»- ενοίκια, να εκδιώχνουν τους οικότροφους από τα δωμάτιά τους κάθε καλοκαίρι, να διαγράφουν οικοτρόφους εάν δεν περάσουν συγκεκριμένο ποσοστό των μαθημάτων τους ή δεν ανταπεξέρχονται στις οικονομικές τους «υποχρεώσεις» ή περάσουν τα βασικά έτη των σπουδών τους και διάφορα άλλα φαιδρά που θα τα ζήλευε ακόμα και η χούντα των συνταγματαρχών.

Είναι φανερό πλέον ότι πραγματική δημόσια και δωρεάν παιδεία δεν νοείται χωρίς πραγματικά δωρεάν σίτιση και στέγαση με βάση τις σύγχρονες ανάγκες και όλα αυτά που προαναφέρθηκαν τελικά δεν είναι καθόλου τυχαία, αλλά εντάσσονται στο γενικότερο σχέδιο κυβέρνησης, αντιπολίτευσης και αστικής τάξης για την ιδιωτικοποίηση της παιδείας και την μεταμόρφωση των μελλοντικών αποφοίτων σε εργαζομένους-λάστιχα, απασχολήσιμους και υποαπασχολήσιμους και την επιστημονική γνώση και έρευνα σε κατάρτιση και στείρες πληροφορίες προς όφελος της «αγοράς». Καλούμε λοιπόν όλους τους φοιτητές να αγωνιστούν μέσω των γενικών συνελεύσεων των συλλόγων τους με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες και να συνταχθούν με και να συνδιαμορφώσουν τα αγωνιστικά πλαίσια της ΕΑΑΚ ενάντια σε κάθε απόπειρα υποβάθμισης, κλεισίματος και ιδιωτικοποίησης της Λέσχης και

ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ:

* Δημόσια και δωρεάν πανεπιστημιακή εκπαίδευση ανοιχτή σε όλους (αλλοδαπούς και Έλληνες) με κατάργηση όλων των ταξικών, οικονομικών, εξεταστικών, βαθμολογικών και λοιπών φραγμών
* Δωρεάν σίτιση και στέγαση για όλους ανεξαρτήτως τους φοιτητές –προπτυχιακούς, μεταπτυχιακούς και υποψηφίους διδάκτορες- καθ’ όλη την διάρκεια των σπουδών τους
* Να παραμείνει ανοιχτή για όλους και σε πλήρη λειτουργία (άνω και κάτω λέσχη) η Πανεπιστημιακή Φοιτητική Λέσχη από τέλη Αυγούστου μέχρι μέσα Ιουλίου κάθε χρόνου
* Να επαναπροσληφθούν όλοι οι απολυμένοι υπάλληλοι με αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, πλήρη ασφάλιση και αξιοπρεπή μισθό
* Να ακυρωθούν όλες οι εργολαβίες σε πανεπιστήμια, λέσχες και εστίες. Απευθείας πρόσληψη των εργαζομένων από τον εκάστοτε φορέα. Μόνιμη και σταθερή δουλειά για όλους
* Άμεση ανοικοδόμηση νέων εστιών που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες των φοιτητών – αναβάθμιση των ήδη υπαρχόντων – κατάργηση κάθε μορφής ενοικίου στις εστίες
* Να παραχωρήσει το ΑΠΘ κτίρια της ιδιοκτησίας του και να μετατραπούν σε εστίες – να προστεθεί σύνολος ο χώρος της ΔΕΘ στην πανεπιστημιούπολη για να καλυφθούν στεγαστικές ανάγκες των σχολών και να δημιουργηθούν εστίες